Sunday, October 17, 2010

Zomi Adventist Malaysia ta ding

Ka bil langkhat ah awkhum mahmah khat in ong huau khiankhian. Sabbath ni kikhop nuam mahmah. Thucin thutang gena mi anuisak ngekngek lah om, Pasian thu hita leh khanglui thu hita leh, lesson lakpah lianlian dinga thuciik thulaigil ong muam thei lah om, lasiam music siam zong kitatsatlo ahih manin naungek nawine laite nangawn lawp zen uh, ciimmel theikei uh, ong cih ka zak ciangin ka mitkha ah ka tutna, ka taklam kiheiphei leng kua teng omdinga, kimawk heiphei beklo-in anunglam galet leng hua taklam kiukawi ah kuateng tu siuseu dinga, ka deklam ka nungzanglam ah kuateng tuding cih Denghau te video et sangin kician zaw thamin ka muthei hi. Nu! kei zong utsing' ka cikha phial hi. Ken lah phawk mahmah veng, amau phawk khakin ong nei zentam uh. Ka dip kua!


Tua munnuamsan takah ka omsungin, when I was in Valvum, Valvum ka omlai-in ci-a, lawmte Mangpau a tangthu gen, ei' pau a akhiat ngekngek ka phawk kikkik aa, tangthu sungah akigen mah bangin kuamah akipil akiteisak zawtuan omselo, theizaw khat aom leh kihawm diamdiam, nungzuite hunlai bang ong phawksak kikkik e, ken zong kamphen ong sem leng, the disciples are one in accord, nungzuite zong honda accord sungah tuang khawm uh hi, nuam ka sakna Spicer tun cila Sabbath ni zingann peanut butter pongmoh nahtang aktui leh bawngnawi hiam lawinawi hiam tagai banga gilvun kantheihtawp a kikang dong nek mahmah mangngilh theihloh tawh kibang linlian tehpih ding dang theipakloh tawh kibang ka sa hi. 

Lawm, ei tegel Canaan a tungta ih himawk vele'. A nuamin nuam mawk aivuai'. Sin un, ciam un, khuaizu abang hi cihmawk pen hikan omtuan nawn ding hiam? kei' a dingin omtuan nawnlian lo hi, tu ciangciang. Ahi zongin ih la tomno tebel kong sakpih theihding tawm mahmah. Singapore ah Elim Church piangthak te kiangah hoh saktheihpih zaw ingh. Adventist Youth kawlla tawh lem uh in, music taih sitsetsa tawh ong tum ong sak uh pen cimul thozo hiveh aw, ken bel mitsinsa in mangla tawh sak pih veng in. 

Thu khupna dingin thu khat ong suutpak ning. A paingei bel hisam keng. Germany gam Behenhausen kici khua khat om hi. Tua khuanawlah old monastery kici nidanglai pekpek biakna makai pawlkhat ii tenna inn golpi lui ngemngam dawikua tawh tehding inn lianpi khat amah kia cimlua lusu kawma tu bangin a om hi. Tua innpi sungah tanglai biakna van tuamtuam ettheih dingin kikoih zihziah banah kawm tungah bang kisuang hiam cihleh, kisi aa akii uh a kikhongh kikzo nawnlo sazuk kiipak zeizai lu nih kisuang sese citciat hi. A kisuandan pen ei Zomi te' salu suan danin suangnuam veve mah dinguh hiven, ahi zongin hitheilo himawk hi. Gan kisi himawk ahih cianga nidanga INS passport photo kizaih mahmah bangdan khatin kipang khai/suan thei bek hi. 

A thu kigelhna danah bel tua salu tegel a tuaci bangmah aa kimu hih tuak hi. Gamgi, logi, kigi kituh hiding hiam, khat le khat kingap thawh kiphinphin  kisii sii khit teh a kii uh kikilh vencin sutkikzo nawnlo, kisuutkik photni, nang natuaci om inla, kei hong hici kihei leng      
kisuut kik thei ding hihang, lah kici theituak liantuan samlo uh unable to find a way of cooperating ahih manin gilkial dangtak cilphuan khalliang aa asihdong uh tua ci omsuak dan hile uh kilawm hi. Ganhing pautheilo leuleu khong hizel aa, pau thei hile uh lawm aw, kiikawng aw, ki en gega kawmin khukdinin lopa petphot haigiahgiah phot veni ee, ih dang zong keu keeita, aisa pai ciingin luilam zuan veni kici mah dinguh hi. Kilemna ding bawl thei lo uh khat tangkha leh a khat in a siinuam sa, atha neih zahin na lehdo kik pah. Gim, gilkial, dangtak, akua zaw a si masa cih kithei lo hi. 

Hih sazuk kii kikilh kisuutkik zo nawnlo tegel mah bangin innsung, sangsung, nasepna mun, zumsung, pawlpi sung phadiakah ih kizopna kilamdang ta hi. Dahhuai, siahuai, sinthahhuai, khasiathuai mahmah ta hi. Aki ulian sak, aki zaa neisak, sak, sak,....te omdan enleng alangpang khat om leh hehpah sinso vengvang pah khong hi. Sazuk kii kisuutzo nawnlo mah tawh kibang khong hi. Germany gama salu suan hoh suangnuam phial ih hi hiam? cihnop huai mai hi. Ih pawlpi tawh genteh leng, bangdingin khatlekhat khialh kimaisakna zonglo ih hiam? Forgiveness a cih singlamteh tungah kikilh khin ngawn maw? muzolo maw? Bangdingin itna tawh khatlekhat hakkol kipuaksaklo. 

HIh Malaysia ZAC pawlpi sungah tua bang a ih kiineih tawh a kisii sii kha ih omkhak zenzen leh maingal takin ki mu ki ho-in kilemna ding abawl masa nuam kituh un. You may be surprised to find that the other person wants reconciliatiion as much as you do!  Lungtom, hehbaih cih in a tamzaw siatna buaina ah ong tun hi. Tua mah bangin kiphatsakna in ong tutna ding mun pukna mah na hawi kawikawi zel hi.  Theihna tawmlua ee, buaina hikhazo sam ken cin, hih zah tawh ong khawlbawl pak ning.  Senzakhee mah ahi veve,...






Tua hun laitak ni lah sa, khua lah lum mahmah zen ven  cin, modern Nazareth bangin air-con inn cih lah omnaikei zen ven cin. Innte lah tungman tawh kilomlom ahi khiukheu vive, a sualte zong cuipya kiphah nailo laiding a. Inn phiat leh leivui tungkhut laiding. Khua a dam leh puan silhthuah. A lum leh khua-ul siak hipeuh ding. A inn phiat kawmkawm, a ann huan kawmkawnin a lungsim sungah la sa hiauhiau, muktum hiauhiau ven cin.

Innom inn-ngak himawk ahih cianga a puan sawpnopna, gan tui piak nopna tawh kitaklah khop ding. Nulepa lokuan ong tung leh vaitun lenggahtui bawl nopna, mohpheng emem lai ven cin, kawm vang tawlet vang pan a ong kap nizang ni vangtang inn sung meivak dingin zanglai zen ding aa,........,,,,,,,

         "AW! nidang ciangin Pasian' Nu a kici ding nungak siangtho, Mary".
Na nunna tualniam lawmlawm zensi,....
Hih teng pen lengla ong hawhma thu ci ni.

Lungdambawl kuan ong tun ciangin na thu suut lo-in ki omlo a, suut lo-in ka omthei kei hi. Milim bia te nangawnin la tawh ong sak ding lawp mahmah uh hi.

Lengla pa a koici mi, mivom maw mikang, mipuang, kuacia pha, kua tawh kisuun cih ih theihpih kei hi. Ahi zongin amin Gabriel hi, vantung mi hi, cih i thei hi. Bang dingin Gabriel tua Mary kiangah vahawh sese hiam? Ahau anuamsa a minthang vangvang cih lah hilo. Lungsim siangtho kiniamkhiat, a namneu, milakah zong tualbial lo, inn ngak a om khikhe leltak. Laisiangtho in vantungmi Gabriel Mary kiangah hawh hi cibek leh zong ei a dingin lungdam huai ngaihsut beh theihding tampi om a, zong kicing mahmah khin hi. Pasian in a vantungmi thupha puak dingin sawl hi. Pasian in Mary, A NU dingin phawk ahih leh ei zong ong phawkbuangin teh ih kici ngam diam?

Gabriel in a thutomin Pasian ih cih kua hi a,  Aman bang tupna ngimna nei hiam cih hipi pen a, a zomin muhngei leh muhngei nailoh, mihing a' leh Pasian a' cih ong khek ding hi.
Moses lungngai kikpak ni. Hia sawlbawk kuang lakah Pasian tawh a kiho lai un, na dinna mun siangtho hi, nidangin sianglo maw?  Pasian tawh kihona mun siangtho deuh na hi hi. Tuamah bangin Mary' inn ah zong lengla pa in kongkhak a kiuh liana kipan hih Nazareth khuami nungak mawkmawk kuama phawkloh khat ii nuntakna thakhat thuin mi mawkmawk pan mi mawkmawk lo, a picing, suuttak gentak nuntakna ah ong kikhel to hi. La phuakthei ten "piandang a mel lim in kitawi ee"..a cikhamai tam?

Ka bawlsa mite ka it mahmah hi.
Ka kiang panin a taikhiat dinguh ka deih kei hi.
Vapai ding na hiam, Ka Ta?
Vapai ning ei, Pa.

Tuateng a zakkhit phetlian leh Vantungmi Gabriel zong kithawi tingtengin ong mapai pah hi. Na mitkha ah Gabriel a bangcidan dingin na mu vua leh? Zopuan silh ding ahia, Palik puan silh ding, or coat necktie tawh om lenlan ding? Mary in a muh ciangin lau linglawng hi, when she saw him, she was troubled...muh ngeiloh khat in zak ngeiloh thu ong gen leh. Nungak nangkia  na innah na om laitak tangval khat ong hawhleh ee. Gabriel in Mary kiangah laukei in, ci hi. Zachariah John pa ahi kiangah zong ci ngei mate. Pasian' sawl bang lianin vantungmi in Mary kiangah gen, hemgenlo, ahih manin Mary a lauthawng na hi hi. Lau mah lo dingmaw. A nu leh a pa in bangci ngaihsut ding, zuthawl pia a lawmpa in bangci ngaihsut ding? Tua hun lai a uhpadi in a thu thei leh Mary tungah bangci thu khensatna nei ding. Suangtum mah hizel lo dia? mate.
Lenglapa tawh a kiho masak penpen uh kammal, na gai ding hi, hipah malam. Kuamah tawh lumkhawmngei lo pipi gaiding!

A nihna ah na tapa A lianpen Pasian' Tapa kici ding!
SDA nungakte aw, no' tungah ong kici leh na bangci dawn uh diam? Na theih ngeiloh uh pasal khat in tua bangin ong ci leh, phakvang, sinuam zaw ingh, sahang gilpi puakkham heh, na cizaw mai uh diam? Tulai leitung ki-ukna zia tawh cihloh phamawh mawk ding hi. Tua hunlai-in zong suang tawh denlup setset hun hilai, nak ngaihsut hak, khensat hak ding hiven.  Ahih hang Mary in kamkhat zong niallo hi. Pasian in zong a nialloh lamding, thei ahih manin A nateel na hi hi. Hehpihna, mong neilo hehpihna thupha ih cihcih hite hi. Pasian' bawl theihloh khat zong omlo. Tua ciangin Mary in a lamet hetloh Vantungmi kiangah,"kei pen Topa' nasemnu ka hi hi. Na gensa bangin keima tungah hong piang ta hen," a ci hi. Kipumpiak, kipumap ngiat.
Vantungmi zong paikhia ta. Tua bangin nang kiangah lengla khat ong pai-in, na zak ngeiloh thu ong genin, tawlkhat ong khawl leh bang na cih tam? Mary in hihpah tingteng khat nei pahlian hi. Thu dot dinga  Amuan mahmah kiangah kithawiin taipah vingveng hi.  
Kua kiang hiding a hiam?
                                             A pastor pa kiangah maw, hideksuai lo.
                                             Anu leh apa kiangah maw, hituan mallo.
                                             A lawmpa kiangah maw, ngaihsunman vetlo.

Vantungmi in na behnu Elizabeth cih genkha ahih manin a behnu kiangah a taipah vingveng na hi hi. Mary in Pasian tungah ki pumap khinlel ahih manin Pasian in zong a paina ding mun na lak/ na vaihawmsak toto hi.

Ei ten zong Pasian kiangah ih ki-ap, ih kipiakkhiat danding ih theihna dingin Pasian in Mary ong zang hi. Mary bangin kei na nasemnu na nasempa hing, nacih bangbang keima tungah ong piangta hen, ih cih ciat zawhna dingin Pasian' kiangah ki-ap ni. Thu ih theihnop a om ciangin ih kiteltheihpihte (experience kibatpih, knowledge bel thei khang) a ciim a tei, mi muanhuai te mah tawh ih kituahna dingin Pasian in lam ong lak ciat ta hen. Mary leh Elizabeth dan.

Pasian in Zeisu ong suahna tangthu leh nalamdang a bawl a piansak dante hilh dingin Mary zangnuam leh zangthei lua ding hi. Tua te pen Amahmah in ong hilh ong gen khin, A kamsangte, nungzuite tung tawnin ong hilhsak zaw hi. Ama' tungah kipiakkhiatna, kipumapna ih neihtheihna dingin Mary hong nazang na hi zaw hi.

Nakhempeuh "aw, aw" yes, cih ding baih lo hi.  Ong kisawlte hih nuamlo, ong kikhaamte hih deuhse cih zong a lamdang pianzia khat hi. Naupangno te bang phadeuh tua temta khoih ken aw! Khoih teitei. Ki at kha, si luangpah. Naa sa, kap. Ong pulak loh hangin a lungsim sungah hihdah hohleng hoihzaw mahding hiven, ci giauguau kha ngel ding hi. Mary tangthu gen
mangngilh kha zel hang a mataw.

Ngaihsun leng Pasian' sawltak ahi kamsangte, nungzuite, missionary pai ngekngekte' nuntakzia lungngai kikkik leng, gentheihna namkim a thuak banah thahna na thuak ngekngek lai uh hi. Pasian' sawlna sapna ah "aw, aw, yes, yes," cih ding zong a baihdek ding in ngaihsun zo keng. Ahih hang hih thuaksiatna te khempeuh khalam galdona ah gualzawhna na hi ta leuleu.

Pasian' kiangah "nangma cih bangbang" ciding ih hiam, or "kei cih bang bang nangma ading" ciding ih hiam? Khinkhai leng, Mary' cih bangin "Nangma cih bangbang" ih cih zawk leh ih totna lampi kilamdang ding a, Pasian tawh kinaizaw, lamlahna ngahzaw, khiatna nei zaw in ih kalsuan ding hi. Tua hilo aa ei' cih bangbang ih cih denkeei leh buaina ih maiah a na kikhung ih nawkkha ding hi. Pasian' cih bangbang cizaw ni. Pasian in ih totna ding lampi ong sialsak lel ding hi. Mary zong tua bangmah hi ven.  

Ei Mary lah hilo hang a, a cinuam ki omkha ding hi. Lawmte pawlkhat tawh ann nekhawm ngeingai. Khat pa in a meh balnek keei. Khat in lawm kawl meh nek ve, a cih leh, a lawmpa in ei kawlte lah hilo hanga cih san mawk.

Mary zong Pasian' na semsem nisima siampite a va huhhuh, laisiangtho sangsiama cih zong hituan lo hi. A tualniam, pasal nei ta dinga zuthawl kipia khinsa nungak hih tuak lel hi. Topa Zeisu nu min ding Mary hiding hi, cih a min genkholhna zong na ki at lo hi.  Ahi zongin Daniel sungah Persian kumpi pa Cyrus pen Isaiah 44:28,45:1  Cyrus pianma thamtham kum 100 valma in na ki genkhol khin ven. Tua banga Vantungmi in thupha a nagen ciangin Mary in zong "aw leh, ut mah ingh ei, Zeisu nu ding ka hih takin, na cih takpi maw?"ci-in na dawngkik pah lanlan lo hi. A piang ding thu leh a pianglai ding thu tawlkhat khinkhai phot lungngaingai lai leh kilawm hi. A tawpna ah Piangsak pa'  thu in lekzaw ahih manin piansak nu in "nangma cih bangbang kei na nasemnu tungah ong piang tahen" ci-in Piangsak Pa mah na masakin naa kipumap  hi.

Tu hun ciangin lah gai tadihdih nawnlo ding hanga, vantungmi lah kuamah in mu ngei nawnlo a, Zeisu lah leitungah om nawnlo, Vantungah kahto kik khin ta. Bangci bangin Ama' tungah ki-ap theiding ih hi hiam? Bangci bangin tua ciamnakip thupha ngahthei ding ih hi hiam?
Biakinn ah Kawlpau ih zatlai in ei pau tawh hun kong zat telkei kha leucin ci-in zolai tawh ong at kik ingh. Zaknopsa nuteh a ci zong hi keng. Ka hawikhat te bang a taw kangkang zenlo dia, a video zaihna sungah tazokeilai vencin..

Kei leh Mungpi U.S.A. tundan;
Taungoo ah singat set ah nasem tuak ka hi uh hi. Nasep mankhitteh kihawh zelin, thu kikumkum. Bangcihding khantawn singat ding maw? Mogog paiveni ee, kamphatna tawh pauh leng,,,, sunmang bel gen bek zong naknop lua khin hita. 

A sunmang ahi nawnlo ni khat, amau sing kibikte Zangkong puaksuk ding tunglampan thu ngah. Kizuisuk pah. Zangkong tunteh America paitheihna Conference visa cihkhat ka nih un ka ngah uh hi. Mikim ngah hilel sam. Ahi zongin embassy ah interview ong dingmaw, onglo ding, kuama gentheih hilo. Visa ngahmah lehang a tatna ding $ aseng neimaw? ans: neilo. Paina ding lamsap neimaw? ans: neilo. Neih mahmah nih zong cidah ni. Khat zong kineilo. Bangci kalsuan ding? ans: "Pasian tung kipumap ngiat ding". Bangci ki-ap? Tuahna peuhah thu ngenngen. Pasian' lampi ong honsakna hikha inteh ngah a, ngah kei zongin a tawpdong ngakvet dihni, ci-in ka lawmta un ka ki thukim uh hi. Taungoo ciah to, Sabbath ni teh Pasian tungah ki-apna la duet tawh ka sa thei uh hi. Zangkong tungsuk leuleu, Sia Richard Lian ong makaihna tawh AY bup Pasian tungah ka ki-apna un, la sakna mah tawh ka la uh hi. Siamman hilo zaw, phatnop man ki-ap nop man hizaw hi. "Here I am, in Your presence, I'm lifting my holy hand to You" cih leh I get on my knee, here i am before the Love that changes me.

Tua laitaka ka omdan uh ong mu khempeuh in gam ui gilkial ong sa uh hi. Sun tawh zan tawh dipkuakua a ki om khikhe ahi hi. Lawm le gualin zi leh ta ong neihsankhin. Ei zong a kideihlo, hilo, cih ngaihsut khak teh a na mah hi.

Embassy ah lahding lai bang geelgeel, ong muhsak ten naupang vailua ong ci mah, tua a kulh cianna tungah ngia paileh kicim lel inteh acihmah bangin a sum a paai nei khat lah hilo, U.S.A khawng sawmngam, pai ngap veve uh ahih leh Malaysia paile uh ne baihzaw un teh. "Aw! belsekpa aw, ong nak em lua kei in, a meiaam sa salua ingh".

America tungtektek tundan kibangkim lo hi. Pawl khatte neih le lam pilna ki cinga tung om hi. Pawlkhatte muvanlai in akpi nokai atuah banga tung om hi. Ko ka hihuh leh ki -pumapna tawh a tung ka hi uh hi. A sum a paai mah mah zong ei' kilametna pan ong na pailo hi. Pasian' geelna leh ei' gelna ki lamdang mahmah cih Pasian ong theihsakna ka phawk hi. Sia kaimang lai atna sungah there are many true genuine christian, the children of God not in our denomination a cih pen manlua ka sa semsem hi. Ka pai ni ding uh zingtung in ka paina ding sum ka ngah pan zen uh hi. Ong pia vanglak ten bangzah kisam? e..a..tua zah. Mawkmawk hihzah puakbeh lai un, mi gam mi lei aa paiding banglo khat tuak leucin kuaman ong kin manlo ding uh hi. Azah nih val. Tuuno hilo-in, tuutal akii mangkhaugui lakah awklai. Vanleng kuanah vanleng laplo dektak ka hihmanun Bu Lun in immigration kantanin ong paikhiat pih hi. No tegel lawmta...pauding ong zom theinawn lo hi. A hici theiding ong salo, cihna hi.  

"Jehovah Jireh" mualsuang ka phut hi. Lungkham sinkham laitak singteh kawm pana ong kap nivangtang Pasian' vang in kimu hi. Vanging keekkia na ngawn Pasian' Awging kisa in kingai nuam kimu nuam hi. No na tua ci uh hiam? Kei tua ci hing.

Tua lai-in Pasian' hehpihna mitsuan in na ki-ap tinten kei zen le ungh, ko ngimna bangin ngun le kham to dingin Mogog a na pai hizen le ung, bang ka ci tam uh. Tutunga thu piang Chile gama ngun le kham to aa leisungah kivuknelh te a kibat khakna mel.

Mary zong a Piangsak Pa tungah na ki-ap kei in, na nial kha zenzen leh ih Honpa Gumpa Topa Zeisu kua sungpan a suak tam? Na niallo in na ki-ap a hih manin ih Topa Zeisu' nu cihna bek thamlo in Gupkhiatna thu a zaknop mahmah a khum ngaungau tu ni ciang dong a na zaza ih hi hi. Pasian in Mary A NU dingin a sap leh Mary utlo in, tua leh.....Jonah tangthu bang na hilo. Mary in "nangma cih bangbang, kei na nasemnu tungah ong piang ta hen" a nacihman beka tangthu hoih tangthu namtui, mualdawn pana ong luang sialsial luitui bang na hi hi.
By: Nangkhai

No comments: