Saturday, November 20, 2010

BIAKPIAK NGEINA.

Pawlpi upna leh paizia thukmuhlo a lawp [ Extremist] kici a paikhial or akhengval omtawntung hi. Pasian biak ciangin zong lawp khengval, kipumpiak khengval omzelzel a, midik tampi lampialpih tawntung hi. Tuni-in Saangpenpa biakpiakna hunzat dan i kikum ding hi.

Sangpenpa Pasian biakpiak ngeina sungah ei SDA pen dinmun sangpen ngeina nei ihi hi. Kamsang makaihna tawh kalsuanin kigamtang hi. A pualam mite in hong enteh ding uh hi. Eite in pawldangte enteh ding ihi kei hi.
Tua mah bangin ei SDA pawlpi in Pasian tawh kinai thei pen biakpiakna a suahna dingin paidan hoih mahmah khunsa-in kikoih hi. Church Mannual chapter 8. sungah guidline hong bawlsak hi. SDA thu-umte kalsuandan pen Kamsang leh Laisiangtho makaihna mitsuan a kisem ahi hi.
1. Music tawh biakpiakna.
     " ......Music tumgingte pen zaknop ding, lungsim sawk thei awging nam hiding, thalawpsak ding ahi hi. Pahtawina leh biakpiakna ki-apna picingsak ding hi. A kipia sumpite mah bangin  lasakna awging khempeuh zong santhamcing ding kisam hi.  Testimonies vol 4,p 71.
Mun pawlkhatah khuangpi zang tawntung hi. Lasakna leh biakpiakna  picingsak hi. Lasakna kammal leh hoihtak aa kitum music awte pen biakpiakna sumpi namkhat ahi hi. Kammal leh lasak awging kitel sialsial tawh Pasian bia ding ihi hi. Pasian biakna Sabbath hunzatna pen pawibawl tawh kibanglo dingin kidawp huai hi. 
Galkapte galsim ding a kuan ciangin, Bandgroups makai-in marching pai uh hi. Pengkulte, daltuah gingte, khuangpite in sisan sosuahin singam dongin galdo kihta lo hi. Music pawlkhat leuleu lungzuanhuai-in khitui luangsak hi. Music in mihing lungsim hei hi. Pasian biakna music pen, Pasian zahtakna leh upna, muanna, lawpna khangsak ding hi. Leitung tawh kibang lo ding hi.
" Topa thupuak naseemte in, midangte tungah  humuap ding a hanciam laitakin, a pualam leitungmi kalsuanzia nungzuih lo ding hi......Midangte khanlawh ding leh  lawp ding deihmanin pawilahna innsung bangin leitung lasiamte leh amaute tatdan ngeina zatpihlo ding hi.....tuate sungah bangci bangin vantung choir in hong pawm thei ding uh hiam?...tua bang kacih ciangin music vante zatloh ding gen ihi kei hi. La tawh Pasian min phatna ahihmanin kidawmtak a zat ding ahi hi. Testimony vol 9 pp143,144.
Pu Thang Za Kam in reformation abawlcillai-in "lalalala "bektawh Pasian phat kei un, amal kiciantakin lo un, cingei hi. Biakpiakna late pen amal kiciantakin, lungsimtakpi tawh sa in, ih awte leh lungsim khempeuh Pasian kiangah laamto ding ahi hi. Pasian zahtakna leh itna nakpi-in tawisaang ding hi. Namai-ah vanglian tokhom tungaa tu Pasian mitsuan kawmin pahtawi ding ihi hi.
Sabbath School.
" Sabbath School pen laisiangtho thuthuk sinna, upnathu sinna hun ahi hi. Pawlpi nasepna sungah member kisuktuahna hunthupi ahi hi. Members khempeuh kahkim ding a, midangte zong tonpih ding hi. Laisiangtho kikupna hun minutes-30 zang ding hi." pg71.
Thuman kikupna munah kitot kinialna suaksak lo ding hi. Pastor te power zatna ding mun hilo hi. Laisiangtho thuthuk Pasian kammalte pen Khasiangtho kidim khatpeuh in thukmuh zaw thei hi. Pasian zahtakna tawh kiniamkhiat a kikup ding ahi hi. Lesson bu khawng kisut aa, thugen lai kisawnkhia a, hih phangphang ngam huailo hi. Leitungbuppi AM8:00- 10:00 kikal huamin thusinna kinei a, eibek hilo-in van misiangte tawh ki-om khawm cih phawk ding ahi hi.
Sun Hunpi [ Church Service ]
" Sabbath Nipi Sunhun Biakpiakna pen pawlpi kikhopna khempeuh lakah a thupi pen ahi hi......Zahtak kai ding hi. Uanglualo ding hi. Buaina omlo-in hunbuppi pen a namtui deihhuai biakna suaksak ding hi."
Leitung gualzawhna pawikhamna  Stageshow  bangin Pasian biakna zathuailo hi. Thuhilh ding, thungen ding, lasa ding khawng Sabbath hunpi sungah khutbetna tawh muak ding hilo hi. Mihing pahtawi dingaa kipai hilo hi. Pasian bia dingaa kikhawm ihi hi.  Sep khempeuh Pasian biakpiakna hi a, mihing pahtawina leh mihingte gualzawhna kikhoppawi hilo hi.
Solo, quated, choir lasate paklom khawngtawh valawm dihdih kei in. Pakkual oksak kei in. Thuhilh ding leh sala dingaa hong dingkhia khempeuh in, lungsim tawngah, mawhmaina leh Khasiangtho huhna ngen kawmkawmin hong pai ding hizaw hi. Topa mai-ah naseem dingin ka kilawm hiam, ci-in kidong kawmkawmin ki-aap ding hi.  Biakpiakna pen Pasian neihsa hi a, leitung mihingte kipahtawi hun hilo hi. [Pawldang ten zong hih hi, cingei kei in.]
Hun-awng leh Tetipanna saphun pen, Nilai thunget kikhophunin bawl ding ahi hi. Tetipanna sungah Pasian huhna hangaa gualzawhna, damna, suahtakna, pianthakna hong om ciangin, khutbeengin lungdampihna lak leeng kikhial samlo hi. Tua zong mipi amkham dongin hih ding hilo hi. Teti pangnuam a om leh zasak kholin hun hoihbek tawh kituak ding mi bangzah in gen ding a, minute bangzahsung gen ding cih zong geelsa-in koih sitset ding ahi hi.
Khangno kipattahna AY kikhopnate ah tawmkhat hunzatsiamna kisintoh pah ding kisam hi.
 Sabbath Hunpi Sianthona leh A limci biakna.
" Pasian biakna pen mihing hihtheihzahin a sangpen leh a siangtho pen aa bawl ding hi. Hunzatna leh gelna khempeuh kidoptheih tawp aa kidop ding ahi hi."
" Hong pai mipite aading a lunglut huai pen leh zahtak kaai pen dingin hih ding ahi hi." E.G. White in Revew and Herald, April14, 1885. p225.
" Eite Pasian pen lungsimneem, hehpihna tawh kidim Pasian ahi hi. Ama-hun sungpen khasiathuai leh lungkiatna hun hisak lo ding hi. Lawpna len lungnuamtakin Topa tawh kizopna leh nasepkhopna hun ahi hi.......Vantungmite tawh kinaithei pen biakpiak khopna a suahtheih nading leh, Zeisu leh Ama hong sihnathu lungluttakin kikupnahun leh a lawphuai pen lungsimtawng hong lok biakpiakna  suaksak ding hi. Pahtawina khempeuh in Pasian minthangsak ding hi. Psalm 50:23.
Let us with reverent joy come before our Creator, with thanksgiving, and the voice of melody. Isaiah 51:3. Step to Christ pp 103, 104.
Mimal khat leh kilungkimlohnate phulna dingmun hilo hi. Kidona taangkona ding mun zong hilo hi. Uknana aana khawng member tungah lak a, huamcip ding hilo hi.  Ama sepsa leh pilna khawng tawh mualpho hun hilo hi. Mikhatpeuh lungneuna ding leh maizumna ding, lungkiatni ding hilo hi. Zeisu hong tatkhiatna, ei aading hong luansak sisan hangin lametna kidim  a tawldamna ngah ding hi.  " Topa a innsiangtho sungah om hi, leitung khempeuh daii un" cih zahtakpiakna lungsim tawh om ding ahi hi.
 Hun geeldan.
" The Sabbath morning service has two main divisions: the congregation response in praise and adoration, express in song, prayer, and gifts and the message from the word of God. " Church Manual p72. Notes #1, p87.
" Mipi biakpiakhun ciangtan omlo hi. Hun tomin khatawh kidim biakna hileh hoih hi. Kisamlopi saupi kaidiatduat lo ding hi. Sermon thakiamsak dingin hun-awng mawk hon lo ding hi. Notes #2, p88.
 Thuzaksakna.
" Sabbath service sungah hun-awng hong lo ding hi. Tetipanna khawng mawk honlo ding hi. Kiging khollo a hun-awng zatpen Satan in zatnuam sa hi, ci-in kigen hi.
Thuzaksakna pen khuapi pawlpiliante in, khetsa-in hawm uh hi. Tua pen kamtawh thuzaksakna neih kikkik kullo hi. Sabbath service tawh kisailo vai khempeuh lampidang zangin kizasak ding ahi hi. Churchboard meeting cihkhawng zong, sabbath hunsung zanglo thamlo-in thuzaksakna sungah hel ding hilo hi. Bullettin tungah guansa-in koih ding hi. Lunglut takin hun kizawhtheih nangin a siangtho theipen aa gel dingin hoih hi. Lunghiangsak, hong heikhia thei vai khempeuh hepkhiat huai hi. Notes#2, p88.
" Mipi thungetna.
" Christ impressed upon His disciples the idea that their prayer should be short, expressing just what they wanted, and no more...One or two minutes is  long enough for any ordinary prayer."_ Testimonies  vol, 2, p.581.
" When you pray, be brief, come right to the point. Do not preach the Lord a sermon in your long prayers." Testimonies, vol 5, p.201.
" Let those who pray and those who speak pronounce their words properly and speak in clear, distinct, even tones. Prayer, if properly offered, is a power for good. It is one of the means used by the Lord to the communicate to the people the precious treasures of truth. But prayer is not what it should be, because of the defective voices of those who utter it.  Satan rejoices when the prayer offered to God are almost inaudible. Let God's people learn how to speak and pray in a way that will properly represent the great truths they posses. Let the testimonies  borne and the prayers offered be clear and distinct. Thus God will be glorified." _ Testimonies, vol. 6,p 382. 
Sun Sabbath hunpi thungetna pen taang thungetna-in zanglo ding hi. Mipi kihelkim ding deihna tawh thungetna pen thum, li, cih bangin kikhawl omin khat khit khat kingen hi. Tua zong Prayermeeting sungin kizang diak hi. Sabbath hunpi leh Sabbathni hungeelna sungah, mipi-ai-awh aa thungen dingte pen mimuhna ah paubanglote kiteel hamtang hi. A pualam kilangkhia pawlpi daisak thanemna neite kizanglo hi.
Thang Siangh.

No comments: