Tuesday, March 31, 2015

DOTNA LEH DAWNGNA TE



DOTNA LEH DAWNGNA

Tu'n pen thawhkikna hilo ahi hiam?Lai Siangtho en leng,"Ih mawhna hangin kha thutawh kisai in misi ihih laitak in Khrist tawh eite hong nunta sakhi.Pasian hehpihna hang in hotkhiatna ih ngah thei ih hihi.Khrist Zeisu tawh eite kipawlna hang in ahong thokhawmsak hi (Ephet 2:5,6).Tua ahih man in tu'n pen thawhkikna pen himai lo maw?Hi kan a thawhkikna dang omthei lai ding hiam?

Dawngna: Om lai e maw; hi lai thu ah pen Khrist tawh eite hong tho khawmsak acih pen adeih na taktak ah pen tulai pau takin "piangthakna" ih cih pen hi zaw hi.Adam pan kipan a thukham palsatna leh Pasian langpang mawhnei mi gilo, misi bangmah lo hih ding laitak in,Ata pa Zeisu Khrist sihna hang in man piak lo a midik hihna pen hi lel hi.Ei te sepzawhna hang hilo in ama ngimnasa bang leh adikna hang in Pasian in eite hong honkhia in ama mi ding in hongsam hi. Pasian in leitung apian mapek in Khrist Zeisu tungtawn in tua dikna hong pia hi(2Tim.1:9).

"Tua tawntung a nunna pen azuaa theiloPasian in leitung pian ma in hong kamciam hi(Tita 1:2;1 Peter 1:20).Tua eite sihna tang ding pen leitung pianma a akithat Tuu no hang in, hong ki nunta sak kik hi.Leitung piancil a akithat ahih na dan pen thuciam in a hihi.Tua pen ahun tak inah kimu in hong om in,Singlam te ma a mite leh singlamteh khit a mite khempeuh pen kalani a sihna leh thawhkikna hang bek in hotkhiat leh hong ki nunta sak khawm ahih hun te pen akikal kigamla mahmah hang in, upna hang in singlamteh ma a mi te khempeuh zong pen, tua Khrist sihna hang in upna in ki si a, athawhkikna zong upna in kithokik ahihi.

Tua pen Khrist tawh eite hong kitho khawm sak leh hong ki nunta sakkik ahih na pen zong ahihi.Hih Topa Zeisu sihna leh thawhkikna um a, ih kizawpna tak pen bel ,Zeisu in Nikodem kiang ah,"piangthakna" ci in na gen hi.Hih piangthakna pen taksa thawhkikna ih ngah theih na ding in pawimawh masa bel ahihi.Hih piangthakna upna nuntak lehna pen taksa thawhkikna bek hi mai lo in,Khrist pen athu in leitung piancil in kithat in om a,a taktak a kithat mahbang in,tu hun pen upna tawh thawhkikna ih ngah hun ahihi.A hih hang in asawtlo in tulaitak a upna tawh hong ki tho khawm sak te pen ataktak in ih taksa mahmah tawh si thei nawnlo ding leh muat thei nawnlo ding in,Pasian in athak in hong thosak kik ding hi.Phillipi 3:21 ah Paul in a gina lo ei ma pumpi pen amah a bang in minthang pumpi tawh hong kheksak ding hi cihi.John in zong Amah bang in ih om ding ci in gen hi.(1John 3:2).

Dot:Na thu genna ah pen sih lian leh taksa paalo in kua mah peuh van gam ah tung pah omlo hi ,na cihi.Mi haupa leh Lazaras te thu ah Mi haupa pen van gam ah asih lian leh atung pah thu kigenhilo hia mate?

Dawngna:
Tua hi leh,Luka 16:19 thu en le hang, Zeisu in mihau te leh mi zang te tawh kisai thu-ah gentehna thu agen na kimu hi.Luka 15 akipan in gentehna thutuamtuam na gen zel hi.Hauhna bek pen hotkhiatna ngah na ahiloh zia te,sum le paai thu te, sum zongna nasep leh Pasian nasep aki thuah khawp theihloh thu te na hilh khawl hi.Ahihhang in Pharise te , sum le paai ngaina mahmah te in na nuihsan maimai lel uh ahih man in, Zeisu gentehna thu zong paubaangna na ngah zel ahih thu kithei mahmah hi.Sum le paai thupi ngaihsut mahmah te in anuihsan na uh thu aneu14-na ah kimu hi.

Hih gentehna in atup bel hi ding a akilang pen in,tua bang hun lai in mi hau te in mi zawng te na mudah mahmah uh leh zawngna pen Pasian samsiatna hang a zawng uh,gupkhiatna zong ngah ding kilawm lo ahih thu Pharise te in na ngaihsun uhhi.Mi phamkimlo te zong nu leh pa hang ahi zong in,amau hang ahih zong in, khialna te hang in phamkimlo a piang leh Pasian dan piakna hi ci inna ngaihsun mawk uhhi.Mi khat asuah tu'n akipan mittaw pa zong "Sia pa aw,mittaw sa apiaang pen kua ii mawhna hang hiam,ama mawhna maw anu apa mawhna? ci in na dong uhhi(John 9:2).

Tua bangmahin mihua te leh minei zaw deuh te pen Pasian thupha sang uha,Pasian deihsak deuh leh hotkhiatna ngah ding in ngaihsun zaw deuh uha,ki phasak mahmah uhhi.Tua bang lungsim amann loh zia leh hauhsakna hanga van gam paina ahih loh zia mi zawng te in zong Zeisu upna aneih nak uh leh hotkhiatna ngah ding ahih zia te,mi hau te a hizong in, Khrist upna mann taka neih kei leh hell khuksung ah pai lel ding uh hi cih aki theihsiam theihna ding un, Zeisu in hih gentehna na zang hi zaw hi.Hih gentehna in sih lian leh van gam ah hiam hell sung ah hiam, tung cih gen sawmna hilo hi.Gentehna thu hilo in, telnop ding a agen hizaw e, ci in ngaihsun leng, a mann thei tam maw, kancian dih ni maw.?

Van gam leh hell khuk te pen omkhawm hi ding hiam?.Tua ahih kei leh midik hotkhiatna ngah ding si khinsa te pen Abraham angsung ah omding ahi mah ding hiam?Ahih kei leh Pasian angsung ah maw?.Ahih kei leh tua mi hau pa pen Abraham tapa hi ding hiam cihte.Khutme ah tui diah in kanmei sa mahmah te pen votsak theih ding hiam cihte;tua leh van gam a mite leh, hell khuk a mite pen kihawh in kipau pih thei hi ding hiam?Hell khuk sung a mite leh van gam a mite pen kipha thei zuaizuai ding cihna ahi diam?Tua ahih kei leh van gam ah pen Lazaras bek maw leh atung ding?Hell khuk sung ah pen mi hau pa pen bek maw leh omding?Mi dang kua mah a om ding lam la gen lo pi ee.Tua bang in ihkan tak ciang apiangthei ding na hilo in, gentehna thu agen ahih lam kitel mahmah hi.

Banghang in Abraham pen midikte akem ding leh hotkhiatna ngah te ahumcip ding bang in Zeisu in gentehna in na zang khelkhel hiam ih cih leh pen,Juda te in Abraham pen na ngaisang mahmah uhhi.Zeisu sangin zong na ngai sang zaw uhhi."Ih pupi Abraham sang in thupi zaw na hi hiam?" na ci uhhi.Tua ahih man in thugenna a zuihtheih na ding un atheihtel theina ding lam in gentehna zangin akiang vuah thugen hi zaw hi.Gentehna thu te limlim pen kawt mun deuh nei leh thuhilhna ding ngiinna hi zel hi.A thuhilhna takpen thei tel zolo in, gentehna ah buai pen baih mahmah na hi zel hi.Hih inn pen susia le uh cin, ni 3 sung in ka lam kik ding hi acih pen zong tel siam lo uha, nak heh mahmah lel uhhi.Ahih hang in,"ka si ding a ni 3 khit ciang in ka thokik ding hi" acih na hi lel hi.Tua mah bang in mi haupa leh Lazaras thu pen ataktak hilo in, gentehna thu agen liauliau na ahihi. A gen nopna na taktak ah pen Juda te leh gential te kikal kimuhdahna omna tawh kisai thu hang ahihi.Hih lai ah mi zawng Lazaras pen Gential mite etsakna hi a, mi hau pa pen Juda te etsakna ahihi.Juda te in Gential te pen kihhuai sa in mudah mahmah uha,vantung ah zong tungtaak ding in lam enlo uhhi. Amau bek Pasian ii te minam,Juda te bek pen hotkhiatna ngah ding bek in kingaihsun uhhi.Ahih hang in Gential te zong Zeisu a up nak uh leh hotkhiatna angah thei cih leh , amau Juda te zong Zeisu a up kei uh leh hell gam ah om ding uhhi cih akitheih theihna ding a Zeisu ii gentehna liauliau ahihi.

Dotna:Zeisu tawh akibang a Singlamteh tung ah akikhai khawm mi khat kiang ah Zeisu in "Tuni in Paradais ah kei tawh na omkhawm ding hi," na ci hi, tua ni in ah van gam ah tung cihna hi mai lo maw?

Dawngna: Awle,hih thu pen kigen zel mahhi, amasa in Paradais ii omzia ih thei kul ding hi.Paradais cih pen Laisiangtho sung ah pen kitam muh khawl lohi. 1 vei 2 vei bek ki genna hi in, tua te pen en ding hihang!.Luka 23:43 ah pen Zeisu in, singlamteh a akikhaipih khat pa kiang ah pen Paradais ah om ding in thu na hilh hi.2Corin. 12:4 na ah Paul in Paradais pen van tung dawl 3 na cihi(Manglai leh Kawl lai te ah en in kician zaw hi).Mangmuhna 2:7 na ah Paradais pen nuntakna singkung omna ahih thu kimu hi.Mangmuhna 22:1,2 na ah pen Pasian khawpi hi cih kimu hi.Laisiangtho sung ah Piancil 2:8,15 a,Eden acih pen Paradais hi cih kimu hi.Ezekiel 31:8 ah zong kimu hi.Hih te pen enleng Paradais genna pen van gam agenna bekbek ahilam kitheithei hi.Paradais cih pen Persian kampan in hong pai hi a,a omzia taktak pen mun nuam mahmah; gam ahizong huan ahizong in mun nuam theithei ding a akibawl hi mai hi.Tua mun nuam thei bel ii atawpna pen van gam ahihi.Tua ahih man in Zeisu in zong van gam genna in na zang hi lel in kimu hi.

Tua hi leh Zeisu tawh Singlamteh tung a akikhai khawm mi gilo pa in Khrist pen bangni ah hiam hong paikik ding cih pen na thei gige hi.Tua bang hun tua bang ni ah amah pen amanggilh loh na ding in Zeisu kiang ah na gen hi."Zeisu kiang Na gam na tung hun ah hong manggilh kei in" ahih kei leh (Na kumpi gam Na phuh hun ah ong manggilh kei in)cihna ahihi.Mang Laisiangtho ah en in:KJV"And said unto Jesus,Lord,remember me when thou comest into thy Kingdom" cih ahihi.

Zeisu kiang ah,"Aman takpi in ken kong ci in ah: Tu ni in paradais ah kei tawh na om khawm ding hi (Luka 23:43) ci hi.Hi lai ah pen Zeisu in tu ni in, A ma kiang ah om ding in aci hi lo in,Tua migilo pa lungsim takpi tawh akikhelna hang leh Zeisu upna aneih na aliat mahmah na hang in Zeisu in,a hong pai kik hun ciang paradais ah om ngengei ding hi cih thu, tua ni inah na hilh hi zaw hi.

Tua ban ah tua ni leh tua bang hun lian in Zeisu ii mawhmaisak na ngah hi cih na ahihi.Hih pen ih thei dending in kisam mahmah ding hi.Laisiangtho sung a akigelh kammal te pen tuma a Laisiangtho khetmasak lai inah kizawm niai nuai in, athu omzia theithei nadingin atuama simna(punctuation) Comma te,fullstop te, colon te, semi colon te na om ngeilo hi. Tua ahih man in ih Laisiangtho let te in, athu omzia leh kammal te pen amann thei pen ding a athei dan in leh sim baih na ding te in, ih lai sim ih deih te muh baihna ding in, hih punctuation –mark te pen anunglam ciang in hong koih kik uh ahihi. A vekpi in amann kim ding pen a mungtup uh hi na pi,theiloh man hi hetlo in hih khialh man leh muh khialh man a aom pak ahihi.Tua ahih man in hih thu zong (Comma) koih na pen amann loh man in athu ii mungtup leh athu gen omzia kilamdang mahmah thei hi.Gentehna in,"A mann taktak in ken kong ci in ah,(comma)tu ni in paradais ah kei tawh ii om khawm ding hi," cih hi lo in,"A mann taktk in ken kong ci in ah tuni in,(Comma) Paradais ah kei tawh ii om khawm ding hi," cih hileh pen;Laisiangtho mun dangdang te tawh kitual khin ding hi."ci in ah" a cihna ah pen comma (,) koih lo in,tu ni in,(in) cih na ah comma(,) pen koih hi leh pen hih thu ah kua mah kinial a buai hong kul hetlo ding hi.

Tuamah bang in, Luka 23:43 thu zong comma koih na mann lohna hangin agen nopna kilam dang mahmah theihi.Tua ni mah mah in mi gilo pa in Zeisu kiang ah paradais ah na ommah hiam cih te zong thei ding kisam ding hi.Lai Siangtho gen na ah pen Nipi ni pen, nitum khat pan nitum khat hi, cih hih Lai Siangtho munte ah kimu thei hi:Pian.1:5;Siam.23:32;Marka 1:32;"Nipi ni (Sabbath) hong nai mahmah ta hi," aih kei leh ni tum dekta hi (Luka 23:54 NKJV).Tua ni pen Kigin ni hi a,ni thupi diak ahih man in tua ni in Singlamteh tung ah aluangte omlai ding deihlo uh ahih ciangin Jeresalem khua a Jew uliante,Pilat kiang ah va pai-in akhe te uh kuantan in aluang te alakkhiatna ding un agen uhhi.Zeisu singlamteh tung ah akikhai ni in mi gilo nih te zong si nai lo ahih na kimu hi. Akhe guh te kuaihtan sak uha,Singlamteh tung pan in lakkhiat ahih khit cinag atai sim thei ding lau na hang ahihi.Ahi zong in Zeisu khe kuantan ding in hong kithawi uh ciang in amah na sikhitna thei uh ahih man in akhe akuantan sak nawn kei uhhi (John 19:31-33).Mi gilo nih te pen si khit uh hi leh, akhe guh te ki kuaihtan sak kul lo ding cih pen up mawh huai mahmah hi.Tua ahih man in si khit lian ciang van gam tung theih pah zong hi mah leh, mi gilo pa pen tua ni in sih nai lo cih Lai Siangtho in siangtak in hong gen ahih lam ih thei thei hi.Tua ahih man in tua ni in Paradais ah tung lo hi cih kitel sitset hi.

Tua bek thamloh in Zeisu mahmah zong; tua ni mahmah in paradais ah na om tuan hetlo cih leh, ani 3 ni in han pan in na thokik pan cihbek kithei hi.Ni 3 sung han ah aom sungin zong koi mah ah Zeisu na pai hetlo hi.Athawhkik lai in Mary Magdalini kiang ah na kilang masa pen hi.Mary kiang ah,"Mary kei hong lenlen nawn kei in.ka pa kiang ah kei pai to nailo hing ci in" na hilh hi (John.20:17).Tua ahih man in,Zeisu mahmah in zong, ni 3 sung dong Paradais ah na pai lo ahih man in tua mi gilo pa zong;akikhai ni in Paradais ah na pai tuan lo ahih na kitel mahmah hi.A thawhkikni ah ahih leh bel,"pa kiang ah ka pai ding hi ci in" na gen bekhi(John 20:17).A thawhkikna hong makaih ding pa atung mama in na tun' san ding cih pen kilawm ding ahihiam?

Tua ahihman in, hih lai a thupen bel,tua ni inah vantung ah tung zuai ding cihna hilo in, vantung ah atungding thu,tua ni in Zeisu in na hilh khawl hi zaw hi.Hih bang dan in gentehna te zangin aki tel theih na dingin gen ding hihang.A minthang mahmah Kumpi pa khat in kum tawp December 30 ni ah mi zawng te ading in an nek na pawi bawl ding hi, tua mun ah pen a mi sapte bek in an nethei ding uhhi.Tua khit ciang in May kha ah A minthang mahmah Kumpipa kiang ah mi khat in "Kumpipa aw na annek pawi hun ah hong manggilh kei in maw" ci in ngen hi.Kumpipa in zong " Ken amamn taktak in kong ci in ah tu in in,ka bawl annek na pawi ah na kihel ding hi," ci in na hilh a, kum tawp hong tung nailo pi in tu ni in an ne ding in pai ding na hi hiam?Kumpipa in kum tawp na lam a annek pawi ah na nek ding hi a cih thu; tua ni a ahilh cih thu nang theisiam lo ding na hi hiam?Tua a mah tawh kibang in(Luka 23:43) thu pen zong na hi in,tuni a om pah ding hilo in, hun tawpna ah minthan na tawh hong pai ciang in, akiang ah Paradais (vantung )ah pen om ding hi cih thu,tu ni in ah Zeisu in ahilh na hi lelhi.

Pulaakna:Mihring:Siam ANihdan & Thih Hnu Awndan Tur cih laihawm pen Mihing:Akibawl dan & Sih khinciang a omdan ding ci in Zopau tawh aki tuakthei pen ding a akilet khia ahihi….Zop lai ding..dotna leh Dawngna te.

'DOTNA LEH DAWNGNA         Tu'n pen thawhkikna hilo ahi hiam?Lai Siangtho  en leng,



No comments: