Saturday, June 25, 2011

Bang Ut Nahiam? by Nangkhai

Tulai taka USA kumpi sem melmalpa, amin zong kawl awsuahin loleng, akhiatna, gentehna obama ii campaign hun tawmcik khat suutkik dih ni. Kumpi semnuamin putek sampulh khin dektak khat leh, khangno sam saunailo khat ong kituh tazen uh hi. Putekpa' politics experiences khempeuh Khangnopa' adingin tangthu gen abang hi. 
Tua zaha kikhai nangawn simbeng zong tangzang kiguan acihmah bangin khangno zaw, tangzang zaw khat in ong ngah hiau mawk hi. Nisim debate bawlna khempeuh TV a enzo politics lung kilutsak lawmte khat bang in bang ong ci gen hiam cih leh, hia mivompa thugen bel ong inspired mahmah, thugen nak vaat mahmah ong ci tangtang hi. Hikha mahin teh, tua sawngteng tuapa thugen ngai, en, TV viewers mi million 40-50 kikal hiden hi, ci uh. Ken bel adang channel etsan pahpah ingh.
 
President ding ong kitelta. Yes, we can in ong ngah. 'Can' cih teh bang 'hihzo' dinga, bang 'langvahaihawm' hiding hiam? Haihawm tum leng bel adim a tui om sangin gin ngaihzaw pet mah hi. Tuakhit teh Vice President ding putekta khat leh, nupila melhoih nuihmai seuhsauh khat mipi maiah kineh lualo khatin ong dingkhawm leuleu uh hi. Putekpa nawlkhin photin hih nupilanu' thu gennuam deuhpian ingh.
 
Banghanghiam cih leh, kei' muh banga amu, a ennuam mi na omveve cih ka theihman hi  Amin Salah Palin, Alaska State pan hi. Hih nu stage tungah thugen ding ong din nakleh, daikhipkhep a asal pah lile hing. Amel in galvawngin, a sam bawldan, a puansilh nikten dan, a pau kawmin ei' lam bang ong nga kha leh kei' tumtakin na kisimsuan phial hing. Ka TV et khoppih lawmpa bang in hih nu bel nak hoihtak ei! lawmlawm ong cih taktakteh et nuamsa a, hoih kasak khat bel, khial hetkeng ka kici hi. Nupila ta nga bang anei khinsa hiveh aw, banghangin miten zong muhnopsa uh hiding hiam? Kei tawh kigawm a enmi million 64 plus kei, million 65 in en den hizen hi. President te sangin ki ennuam zaw, muhnopzaw kisa himawk hi.
Hih nu hoihdan, vangngaihhuai dan bel, kei phatbawl tawh kicing zo kei, numeilam kiva zawdeuhte adingin ong siah ong siitbawl ingh.
 
Bangthu bangla gen zuahzuah hiam cih a ngai, a telcian sinsen mi million 40 val khitteh a thu telmello, a mi ngiat a pumpahtak khangno mi million 15 ki behlap te akidot ciangin
1) Numei ten a sam bawldan pakta, deihgawh, ciingnuam.
     Tua ni a kipan sam designer te sai sungah sam bawlnuam bebek lawihon bangin kiphu miahmiah ci zen hi.
 
2) Apuansilh nikbawk kizep dan, Kennedy Zi zawh ah amah cilian uh.
     Tua bang linlian puankhui puanzuak ten tawmkhotlo cizen leuleu uh ei'
 
3) Biakna mi mahmah ahih mana a en tawmlo.
 
4) A mitlimlang bulh mahmah hipi penpen
    Mitlimlang design pen Japan gam a, designer pa Kazuo Kawasaki bawl hih tuak hi. Rimless lenses, stainless steel tawh kibawl hi-in, $550 man hi.
 
Hih vice president dinga kimuang mahmah ka lawmnu in tua mitlimlang bulh kawma thu ong gen ciangin khangno zawdeuh tengin pakta in khut bet ziahziah, khut lamziahziah, lawmpa khat bang in a phat tawpna hinteh tenpih ngamlian ingh cih beh laimawk hi.  
 
Athu genteng aman khitteh, mipi in dongin: na mitlimlang koilai pan na bawlsak hiam?????? siktuul tam mahmah. Tua khit azingciang zingsang tungin Salah Palin eyeglass bang linlian Japan gam a, Kawasaki eyeglass company ah mitlimlang $550 man, 1000 val nikhat sung bebekin ki order ci zen hi. Kawasaki company te genna ah kumkhat sungin zong hizah ka khotlam uh theingeikei ungh ci uh hi. Ken bel vaikhak man keng.
 
Hih eyeglass vaikhak ngeingaite thu ka sim ciangin pawlkhat avaikhakten hoihsa,abulhnu tawh kilawmlua asakman a vaikhak om, pawlkhatte leuleu a lawmten vaikhak tah ci-a, a vaikhak zong om, pawlkhatte leina ding patau khollo, lawmte tawh kithanopsuah a pumvaikhak zong om, etc.. 
Ka lawmnu a mitlimlang tawh kilawm mah loding maw? A nungak lai sangnaupang hih lai ahoih penpen cih a ngah hiven, Playboy magazine te bang in bangcih dinghiam $4 million offered ngei uh, utlo cilai hiven. Tu-a kumpinu man National Geographics bu tungah tuangsak ding $200 khawngbek ci ahia khat hi.
 
Ahi zongin ka lawmnu mitlimlang in bang power minus maw plus cih kuaman kantel masa loin tua bang linlian apum vaikhak uh ong tunteh buai mah mah khading uh hi. Amah banglian melhoih nuihmai maitai a maipuak banglian kikhaat mahmah hi. Ama' lu banglian a neilo tadingin tua mitlimlang bel kibulh theilo kha ding hi. Laisimna a azangnuamta dingin laisimna na hikei leh bangcih ding. Numei bek kasak leh pasal nangawn in bulh tazen ve uh.
Mitlimlang bulh ngeiten bel telzaw hamtang ding hi. Ka telmelloh khat kong gensawm pong hi in noman na behlap sak un. Mi' bulh khat hoih tah, kilawm tah ci-in, en zong lei-in bulh a, ih kilawm lohkhak ding, ih kituah lohkhak ding. A bulhnu in bel mipi mai ah kilawm ding, hoih ding, laisimna ding lah hi kawm ding ci a, abulh na hi hi. Ei tawh kituak lo, kilawm hiaulo ding mitlimlang khat vabulh sak mawkmawk ding ih hi hiam? Tampitak man lai. 
 
Topa Zeisu, a nungzuite leh mihonpite tawh Jericho khua sungah ong pai laitakun mittaw khutdawhngen khat in 'David suan Zeisu aw, kei hong hehpih in' a ci hi.
 
Tua ciangin Zeisu khawlin 'bang kong hihsak ding deih na hi hiam? ci-in a dong hi.
'Sia aw, khua ka mukikthei nuam hi.' a ci hi.
 
Tu in ciahtheita teh, na upna in nang ong damsak zo hi. Khua mukik, ciahpah vingveng lo in,
Zeisu paipaina a zui kawikawi hi.
 
Ei ten zong khua ih muh theihna ding leh lai simtheihna ding in mite bulh mitlimlang bulh ding ih hi hiam?
Bulhlo ding ih hi hiam?
Khensat haksa i sakna tawh kidim khimzing suangah om i kisakkhak leh,
Zeisu kiangah 'Topa aw, khua ong musak in' ci-in thum ni.

No comments: