Saturday, February 27, 2016

Zo Phualva Thupuak - Volume 06, Issue 05




A Sung aa Om Thute
NICHOLAS LE LABAAM THUHILHNA
(Kha Thu Ah Paikhialhna)
CIDAMNA THU
Sin (Liver)
Carbohydrate Ante
DAH PIHNA
THU ZAKSAKNA
Pawl Lutna
ZSM / CDK
Reach the World
Lungdam Kohna
Church Address

NICHOLAS LE BALAAM THUHILHNA

 (Kha Thu ah Paikhialhna)

 

Mangmuhna 2: 6,14,15 "Ahi zongin note ka hong pahtakna khat om a, tua in: Keima muhdah bangin Nicolas pawlte na mudah uh hi. Ahi zongin note ka hong mawhsak nading thu tawmkhat om hi. Milim biakna ante nesak in, nulepa paktatna piangsak a, Israel mite mawhna a gamtasak Balak tungah thu ahilh Balaam' thuhilhnate a um mi pawlkhat note lakah a om hi. Tua mah bangin Nicolas pawlte thuhilhna a um mi pawlkhat zong note lak mah ah a om hi."


          Hun nunung ciangin Satan in pawlpi a dona, pawlpi in ado kik zawh loh pen Balaam le Nicolas thuhilhna ahi hi. Ei mimal muhna le sandante Topa in hong sangkimlo a, Pasian' zia-te enzaw in kalsuan leng paikhialhna om lo hi. Mi pawlkhatte in, "Lai Siangtho sunga omte na-ngawn ka sandan hikei, ka lungsim tawh kituak kei" ci thei uh hi. Ahih hangin Topa in, "Ka ngaihsutte note ngaihsut ahi kei a, na omdante kei omdan ahi kei hi. Van pen lei sangin a san' zawk mah bangin ka ngaihsutnate note ngaihsutna sangin asang zaw hi" ci hi. Topa in ka mudah hi acih pen mudah ke'n kici thei lo a, hoihlo hi acih pen zong hoih hi kici thei tuanlo hi. Tu in zong Topa zakdah mahmah biakna lam a thuhilhna nam nihte ih sut ding a, ih theihsa thute tawh enkak in, Topa deihloh upna le nuntakna ih neih khak leh, paih ding, nusiat ding a kisamte paai in nusia ciat ni.


A masa in Topa'n Nicholas' thuhilhna a zakdah pen hong hilh a, Nicholas pen Greek mi Judah biakna bia pa hi. Pawlpi upa, Kha Siangtho tawh a kidim mi sagih a kiteel lak pan khat ahi hi. Amah pen sawltak Paul kammal zang leng, kha thu tawh kipan in taksa thu tawh a beimang pawlte hiding hi. Nicolas pen Christian asuah ma in Greek biakna thuhilhna nuai ah a khangkhia ahi hi. Tawlkhat sung Christian sungah kitualbual in nuamsa mahmah napi, a sisan sunga Greek thuhilhna a om khinsa pen thakhat thu in maimang tuanlo hi. Hun hong sawt pian ciangin Greek thu-upna lam hong lunglut kik in, tua thuhilhna pen Christian upna tawh gawmtuah dan ding kipan a, hong lawhcing mawk hi. Greek mite thuhilhna in ei Zomite pipute thuhilhna mah bang hi a, "Ih taksa asih khit phet in kha nuntakna kipan in tua kha nuntakna pen tawntung ading" cih upna hi. Tua pen Christian thuhilhna tawh gawmtuah in kha nuntakna tawh vangam pai ding le hell pai ding cih hi. Tua ban ah "Ih kha nuntakna pen khatvei Christ khut sungah ih koih khit ciangin tua sung pan kuamah in la khia thei lo ding hi. Ih taksa pen mawhna bawl in puk kik mah leh kha nuntakna buaisak ban nawnlo hi. Khat vei gupkhiatna ngah in na kitheih khit ciangin tua pen bangmah in hong siasak thei nawnlo hi" ci-in thuhilhna nei uh hi. Khatvei pianthak khit ciangin bangbang sem in bangbang ka bawl zongin phamawh nawn lo cih thu tawh ki makaih a, "Gupkhiatna kitaan thei lo" cih thu in athupitsak pen uh ahi hi. Tua banah ih sih khit phet a vangam paipah ding thuhilhna pen uanggen mahmah uh a, tua thu in mite lungdamsak in khamuang sak mahmah hi. Ahih hangin Paul in nakpi takin na langpan a, tua mite in thawhkikna pen tu-in zong hong tungkhin zo hi ci-in thuman lampi panin pial khia in mi pawlkhat' upnate buaisak uh hi. Nicholas thuhilhna pen tanglai pupate tangthu tawh kigawmtuah in thuman thutak alang bek mu in a piangthakte in hih thuhilhna pen thangah mahmah uh hi. Ahih hangin mihing kibawlzia  Lai Siangtho gente tawh kitukalh ahih manin, Pasian in muhdah mahmah hi. Hih thuhilhna pen tuhun ciangin pawlpi kimin kisang khin ta a, misi a om simin vangam ah kipuak to pahpah ta hi.


Lai Siangtho in mai lam ah apiang ding thuman thutak hong gen a, tua tawh kitukalh a hilhkholhnate in zuaupi vive ahih manin hong tangtung ngeilo ding hi. Hih thuhilhna maan lo, thuzuau akip nadingin Satan in zong nakpi takin panla a, hih bang thu-um mi pawlkhatte pen mangmuhna khawng napia in, misi bangin omsak in vangam khawng na hawhpih a, hell khuk khawng zong na musak hi. Ahih hangin amau nuntakna tawh kizui in a vangam muhte uh kibang lo hi. Mikangpa vangam muh le Zomi papi khat in mangmuhna sunga amuh vangam pen hong kibang hetlo hi. Tua bang mah in mikangpa hell muh leh Zomi pa khat in hell amuh zong kibang hetlo hi. Hih mangmuhnate pen Lai Siangtho sunga mangmuhnate tawh kibang lo hi. Zuauphuakpa in ama sunga om zuau lo-ngal thuhilh ding adang bangmah neilo hi. Hih bang thuhilhna pen mihing muhna ah santheih bang hiphial mah leh Pasian' mudah penpente ahi hi. Ei Christ galhangte in do ding hihang. Nicholas thuhilhna pen Topa'n hua mahmah a, tuni ciang dong pawlpi tampi le thu-um mi tampite khamuanna le a kingakna bulpi uh hong himawk hi. Tua ahih manin Lungdamna thu ih san khit ciangin Topa in hih bang thuhilhna maanlo lak ah ih mangthang ding hong phallo in ih tai khiat kik theih nading lampi hong bawl sak hi. John ii mangmuhna sungah musak kik a, Nicolas thuhilhna pen ka mudah hi na ci hi. Nicolas thuhilhna ahi kha biaknate, mihingte kha asih phet in vangam kahto in Pasian phat hi ci-in thuhilhnate, vangam a tunglote hell sungah tungsuk pah thuhilhnate, kha khawlmun ahi Purgatory thu kihilhnate, hite khempeuh pen Nicholas thuhilhna pan hong kipan ahi hi. Hih thuhilhna maanlo lak pan kihem khia dingin Topa'n eite hong deih a, hih thuhilhna alangpante khempeuh tungah Topa in thapia in panpih hi. Thuhilhna asang khempeuhte tungah ahih leh mawhsakna le hong do nading thu pawlpi khempeuh tungah vauna puak hi.


Topa in thuhilhna adang khat a muhdah mahmah pen Balaam' thuhilhna ahi hi. Gamlak vakna 22-24 ah ih muh bangin Balaam pen Pasian' kamsang hi a, Mesopotamia (tu in Iraq gam) ah teng hi. Israel mite in Moab gam kantan ding Moab kumpi Balak phalna ngah nailo ahih manun Moab zangkuam ah Topa thupiakna ngakin giahphual sat uh hi. Balak in Israel mite kihta ahih manin a hamsiat dingin Balaam na cial hi. Letsong thupi mahmah piak ding zong kamciam a, "Na innsung pen ngun le kham tawh kong dimsak ding hi" ci hi. Ahih hangin Topa'n Balaam pen Israelte hamsiat dinga apai ding phal lo hi. Balaam in letsong asan dingte iplah lua ahih manin pai sawm veve a, lampi ah Topa vantungmi in a khawlsak nangawn zong pai veve hi. Moab kumpi Balak le a nungzuite in kithuahpih in munsang panin Israelte giahphual satnate na etpih hi. Israelte kithoihna sanga thupi zawtham biakna tau bawlin Pasian lungdamsak nadingin biaknatau sagih bawlsak a, tua biaknatau kim ah bawngtal khat le tuutal khat tek koih in, tua bangin Israelte hamsiat ding hong sawmta hi. Ahih hangin Topa in Israelte hamsiat ding pen phal peuhmah lo hi. Topa in Balaam kam sung panin thupha piaknate hong suak sak zaw hi. Israelte a hamsiat theih loh manin tua letsongte ngah zolo hi. Balak heh mahmah hi. Pisgah mual tungah paipih kik in tua mun ah zong biakna tau sagih bawl kik a, tua biakna tau sim ah bawngtal le tuutalte koih kik hi. Ahih hangin Topa in Balaam kam sungah hamsiatna koih nai lo ahih manin, mundang khat ah paikik uh a, Peor mualdawn ah ahih ngei bangin biakna tau sagih leh bawngtal sagih, tuu-tal sagihte tawh biakpiakna nei kik hi. Ahih hangin Topa in Israelte hamsiat ding na phal tuan lo hi. Balaam pen letsong zong sang zolo in inn ciahkik a, a lungsim sungah thaman letsong ngah nading lampi khat hong ngaihsun khia hi. A letsong san ding pen iplah lua in paisan zolo ahih manin, tua letsongte ngah nadingin Satan thudong zaw a, Satan in Balaam lung sungah mawhna lianpi hong kipat khiatna ding lampi na hilh khia hi. Tua Satan kiang pan hong pai pilna, Pasian mudah penpen theihkhiatna a ngah pen Balaam in Israelte dona dingin Balak tungah pia sim hi.


Tua thu in, "Israelte in a Pasian thukham a zuih sungteng uh gualzo in daupai den ding uh a, Pasian thukham a palsat uhleh a Pasian in amaute paisan ding hi. A maute kipaisan bek tham lo in, a maute thupha apia a Pasian uh pen amaute siatna abawlpa hong suak ding hi. Tua ahih manin Pasian thupiak a palsat theihna dingin geelna khat bawl in. Baal pawipi thupi mahmah bawl inla, Israel nungak le tangvalte tua pawi sim dingin na nugak le na tangvalte in sam uh hen! Tua kithoihna biakpiakna an le tuite ne in dawn uh hen! Zu hong kham ciangun na nungakte un a tangvalte uh luppih hen! Tua hileh a Pasian uh hehsuak dinga amaute paisan ding hi. Nang in na do ding kisam loin amaute Pasian in amaute abei dongin susia ding hi" ci-in ngaihsutna pia hi. Balak pen hong lungdam mahmah a, a lungdamna lahna in ngun le kham letsong tampi hong pia ta hi. Balak in Balaam thungaihsut piak mah bangin Baal pasian pawipi bawl in Moab nungakte in Israel nungakte va zawn uh a, pawi ah nu le pa mawhna bawlpih uh hi. Milim zong bia sak lai uh ahih manin Topa zong hong heh ta a, tua ni mahmah in Topa in Israelte tul sawmnih leh tulli sisak hi. Ahih hangin Phinehas gamtatna hangin Topa hehna hong dam a, tua danpiakna hong veng hi. Tanglai pek pan a Topa huat le mudah mahmah thu in milim biakna bek sangin, milim biakna le Pasian biakkopna ahi hi. Hih thute hangin Israel nam sawmte zong Assyriate' sal in na bei khin uh hi. Balaam zong Satan in a pilna zangin Balak ngaihsut piakna nei sak a, Israelte in siat pih mahmah uh hi.


Tulai Christian tampite zong Topa in hong nawlkhin tota hi. Banghang hiam cihleh milim biakna upna le Lai Siangtho thuhilhna a gawmkhop man ahi hi. Tua akigawm khawm Topa in a deih hetloh te pen Sunday, Pasian ni siangtho ni a zatna, sa sianglo nekna, Good Friday le Easter te Christian ngeina ah lutsakna, tui kiphumna ah tuitaak le tuitheh zatna, misi' kha biaknate ahi hi. Hi bangte zatna tawh Christian nuntakna ah Pasian lungdam ngeilo ding hi. Tanglai pek a ih Topa huatte le a deihlohte tuni ciang dong Topa in deihnai hetlo hi. Kei Topa in ka kikheel ngei kei hi na ci hi. Tua ahih manin tanglai tangthute pan in ih khialh khak loh nangin Topa deih loh bangteng hiam ci-in Lai Siangtho ah zong tek ni.

Nicholas thuhilhna le Balaam thuhilhnate pen Christian hi napi in vangam taan nading Satan ngaihsutna, a ciaptehna le a nasep ahih man in ei thu-um mite adingin siatna ciaptehna himawk hi. Tua ahih manin Nicholas le Balaam thuhilhna pan in Topa in eite khat ciat a pai khia dingin hong sam hi. Hih thuhilhna maanlote ih na san' ngei phial leh zong paisan in, ih Pasian it a, a thupiak mang dingin ki pumpiak tek ni. Topan thupha hong pia ta hen.                                                                                  ? Pastor Lalrintluanga Tlau

(Translated by Daniel Shoute)

 


No comments: