Wednesday, June 8, 2016

Fwd: {Z.A.C} Zo Phualva Thupuak - Volume 06, Issue 12

 Sung aa Om Thute:
PAWLPI GUKNA : PHILADELPHIA
CIDAMNA THU
Coke Dawnhuai Hetlo
DAH PIHNA
MAKAI HIHNA
THU ZAKSAKNA
Pawl Lutna
ZSM / CDK
Laibu Kingah Thei
Lungdam Kohna
Church Address


PAWLPI GUKNA : PHILADELPHIA

 

Pawlpi Sagih: Pawlpi 6 na, PHILADELPHIA (Mang. 3:7-13). Hih pawlpi min akhiatna pen, Sanggam banga ki-itna cihna hi a, gamdanga sangmangte in thu hong puakkhiat sung, 1792-1844 sung huam hi.


       Asiangtho, athumaan, David kong hon'na anei mi athupiakna in, kuama khak zah loh in hong-a, kuama hon' zaw loh in khak hi. Na mai ah, kuama khak zawh loh dingin ka hong hi, ci hi. Tawmkha thahatna nei in, Ka thu na zui-a, Ka min nial lo-in na sepnate ka thei hi. Leitung khempeuh in athuak ding ze-etnate panin kong dal ding hi. Amanlang in kong pai ding hi. Na kumpi lukhu kuamah in alakkhiat loh nadingin na neihsa kiptak kem in, ci hi.


  Hih hun huam sungteng pen, Gospel thu gamdanga hong kipuak khiat laitak hi a, thupuak mangte pen kuama guaih loh in Khasiangtho hansuahna tawh amau le amau kivak in Gupna thumaan athei nailo gamte ah hong puak uh hi. A tun'na gamte na kihai lai lua ciat a, sasial ne, mihing sa peuh ane laite nahi hi. A masa pawlkhatte bang na go in asa na ne lel uh hi. Tua bangte amin kidawk kik lo mai hi. Amin akidawk kik ih cihte, asi thei lo zah in suakta to zel a, hong kidawk kik thei uh nahi zaw hi. Ama hon'te kuamah in khak zo lo a, ama khakte kuamah in hong zolo acih mah bangin, misane gamte nangawn ah Gospel thu alut nadingin kong hong-a kuamah in dal zolo hi.


India gamah. 1793 kum in William Carey hong lut hi. Khedap khui nasep sem in kivaak a, Gupna thupha hong puak hi. Calcutta hong tun' ciangin College sia hong sem kawm hi. Kamphen muan'huaipi khat zong hong suak hi. Khatvei akhua lam va ciah kik a, Missionary Society va phuan a, England panin sangmang apuak khiat uh ciangin nungzuih-a ahuh theih nading uh society hong piangkhia hi. 1812 kum in hong pai kik a, USA pan-a hong pai Adoniram Judson tawh hong ton hi. Tembaw tungah thu hong kikup kup uh teh, tuithehna sangin tuiphumna maan zaw cih hong mu a, sangmang tuak hi napi, Calcutta hong tun' ciangun khua laizanga gunluang Hoogly tui sungah tuiphum hi. Tua ciangin Judson zong tuiphum mang hong suak hi.


     Kawlgam. 1813 kum ciangin Judson hong zinsuak a, Moulmein khua hong tung hi. Kawlgam pen milim bia hatna gam hi a, Pasian bia dinga hilh mangpa pen nakpi takin na bawlsia uh hi. Ni 7 sung bungbu khai-a, azi gal et sak, cih bang, thong sungah khia a, khua khat le khat kikal gamla pipi, zanggam leitang sa tungah khedap bulh lo-in akhekia tawh lam pai sak cih bang, akikhumcip sungin athu kiza lo-in a zi in na sih san cih bang, zi nei kik zel taleh sihsan thithe hi. Atawpna ah, amah mah cina in agam uah kibawl dinga tembaw tawh aciah kimlai, tembaw tungah hong si a, aluang tuipi sungah kipaai, cih dong hong thuak hi. Leitung ah bel mun le gam nei het lo uh hi. Hankhuk nangawn nei zo lo hi. Gamdang apaite zong amah sangin agenthei zaw tampi om uh hi.


  Africa. 1792 kum in Robert Moffat lut hi. Carey sangin kum khatin lol zaw lai hi. Tua phual ah na innteek a, 1813 kum  David Livingstone hong paithuah ciangin ama tanu tawh na kiteeng sak hi. Livingstone pai pen Kawlgam a Judson hong pai kum hi. Hi mite tangthute gen ni ci leng, sau lua, zaknop lua, thupi lua hi. Livingstone bangte, azinkawina ah si-a, tungkik nawn lo in, akizon zon ciangin Tanganzika tuili gei ah, atutsa in keulum in kimu hi. Khatvei zong, Humpinelkai in apehlup deksa hi-a akawlkihawm guh kitan sa hi.


   Sengam. 1807 kum in, Robert Morrison lut hi. Sawltakpite Thomas in zong gam monglamte na baan ngei ahi tam cih upmawhna om hi. Christian nasepna kizeel in, gamkhung lam Mongol gamteng bangin Pasian Thukham sawm pen, agam upadi in zang ngei kici hi. Athuak siatnate bel, gen khit zawh hi lo ciat hi.


America khanglam gam. Allen Gardina in thu va puak in tuipigei dung sukte bang, guahtam lua-a lo kikho thei lo, ama thu-a po nahtang lak bekbek hi-a, nahtang bekbek an in akine gamte bang ah zong Gupna thu va lut veve hi.


  Khanglam Tuipi sung tuikulh lakte. John G. Patton leh John Williams te va lut uh a, sasial nete, mihing sa zong anete lakah Gupna thupha vapuak uh hi. John G. Pattan tangthu akigelhna khat ah, sih theih nading 61 vei kipelh in suakta hi, ci hi. Laodicea khang hun in ahuam khit nangawn in hih tuikulh lakte ah, Pasian thu tangkona nunung, Thukhenna hun tangkona ahi Mang. 14 sung, vantung mi 3 te tangkona apuak sangmangte apai ciang nangawn in na hai lai mahmah uh hi.


C.H. Parker te lut dan kigenna tawm hong gen leng: C. H. Parker pen, migawng, mi kungkang, satak nei lo khat hi. Solomon tuikulh panin abaan zopna ding gamveel in gunkuang neu tawh ka pai uh a, gunkuang muk-ah kei tu in ka hot a, ka lawmpa pen gunkuang taw-ah tu in aheikawi ci hi. Ka painopna tuikulh ka tun' uh ciangin, tua sasial ne mite in hong mupah uh a, hong dawntuah pah uh hi. Gunkuang muk pen tuipigei leilak ah ka kinga-sak uh a, suangtaal zapi mun nuam khat ana hi laizang hi. Kei pen gunkuang muk-a tu kahih manin hong kaikhia pah uh a, suangtaal tungah hong thallup sak uh hi. Ka satak limciit na eu theih nading zong kawikawi a, ka tan satak leh ka phei satak akhal in eu nuam uh hi. A temta te uh, ningthum nei, akiu ciat ahiam hi a, a utna peuh ah phut leh, akaihna lamlam, abun kawikawi ding ahi hi. Ka khuknuai tan satak kipatna pan phut dingin kisa zel in, ka satak pen guinei lua sa ahih manin, eu tham sa lo-in, ka pheilam hong zawt to hi. Ka pheituam ip sunga ka mohthoh puak hong maikha hi. 'Hih bang hiam?' ci-in amit tawh hong donga, kei zong atang ngam hetlo pen, tatkhuan ngah suak kahih manin, ka ipsawk in, mohthoh lakhia in dal khat akam ah ka hen leh, ne-a limsa in, a omlaite hong kituh lialua uh a, bei pah hi. Ka pheilang khat hong zawt leuleu-a Kawlphit ka puak mai kha a, kei zong lakhia in ka muut a, 'Kei ading tamkhang suangpi, Nangma sung hong beel sak in' cih la ka muut ciangin zaknop sa uh a, ka thallupna zong sawtpian ta sa uh, hong phong to in ka tutsa in la ngaihte ka muut muut hi.


Ka lung hong am mahmahta ahih manin, Ka lawmpa kiangah amau theih loh in, hong mut khel zolo ding na hi hiam? ci-in ka zol niloh hi. Amah zong, gunkuang tawlam ah tangkhia ngam lo-a toncip ahi hi. A tawpna ah, ka lung-am lua ahih manin amau pia in, ka khut tawh lak in, tu in nitum ta hi. Zing ciangin hong paikik nungin, moh tampi hong puak nung, tu in va ciah phot nung, ci-in ka nget leh, akhuan hong pia zenzen uh hi. 'Kagawn' luat na in ka nuntak na uh hong huu bilbel hi, ci hi,' ci-in kigelh hi.


Tua zah thamlo gentheihna thuak in, bangtawh ih guaih het loh, ana kikhelbawl gawpgawpte in Gupna ih ngah nading hong deihsak in, amau nuntakna khaam liangin Gospel thu hong puakna pen, SANGGAM banga ki-it na hi tham lo-in sanggam sangin zong it zaw ahih manin pawlpi min, Philadelphia na pia hi.


Khapna. A zo mi, Ka biakinnpi khuam ka suaksak ding hi. Tua nung ciangin mundang ah paikhia nawn lo ding hi. Tua mi tungah, Pasian min leh Jerusalem khuathak min leh Keima minthak ka gelh ding hi, ci hi.


Ciamtehna. Mang. 6:12-17. Tuuno in ciamtehna 6 na ahon' ciangin, thakhat in nakpi zinling hi. Ni mial hi. Kha sisan bang hi. Aksite kia zaizai hi. Van laidal zial bangin kizial hi. Mihing Tapa vanmeii tungah tuangin hong kumsuk hi.


Tuu no in ciamtehna ahon' zel, khatna pan gukna dong hi ta a, vantunga Ama ciaptehna hon' dan pen e'n va muhpih lo hi hang. Ahih hangin tua hilhkholhnate hong tun' suksuk dan tawh et in, kithei thei hi. Tu in 6 na ahon' khit zong kum za val sawtpi paikhin ta hi. Nov 1, 1755 in, tua ma in tuazah-a nasia zinling a om ngei lo zah leitung zinling ciaptehna lakah anasia penpen LISBON zinling akici hong ling hi. Tua zinling nasiatzia pen akim in ih sim nop leh GC, khawk 17 na. Tua zinling akipan tu dongin zinling nasia kinawh semsem lai hi.


Nimial leh kha sisan suak. May 19, 1780 in piang leuleu hi. Kha sisan suak zong tua ni zan mah hi. Leitung na lamdang ciaptehna laibute ah anasiat zia, alauhuai zia, amulkim huai ziate kigelh ciat hi. GC, khawk 17 sung mah sim in. Kamsangte hilhkholhna le Topa Jesu in Matt 24 sunga agen sukna ah, akammal akizom in agen suk ziauziau lel uh hi napi, hih thupiangte khat le khat kikal kum tampipi kihal hi. Zinlingpi kipat leh nimial kikal zong kum 25 kihal hi.


Aksi kia. Nov 13,1833 ni zan hi. A tunga laibu sungmah na sim in. Nimial leh aksi kiat kikal kum 52 kihal hi.


Van laidal zial bangin kizial. Hih pen tuni dong kizial nailo hi. Hih hong kizial leh tua vantung kikeek a, kihongkhia van panin Gumpa, Topa Jesu vanmeii tungah tuang hong kilang ding hita hi. Tuu no in ciamtehna 7na ahong khiat ta tawh akizom hong hiding hi. Tu in van kizial ding pen kizial nai lo bilbel lai ahih manin, Amah dawn ding ih kigin theih nading ahun om lai suak hi.


  Ahih hangin ih kidop mahmah nading akul khat pen, tua limlahnate amasa leh azom kikal kum 25 bek sawt a, anihna leh athumna kikal kum 53 sawt hi. Hih van kizial ding ih ngakna pen aksi kiat khit kum  160 val zo ta hi. Sawtvei kihal lua khin ta zaw hi.


Hih 6na ciamtehna akihon' hun sungteng in, Pasian in leitunga Amah a it tatakte leh apuatham bek tawh abia ahi te, Mark 7:6-9,Tahun leh taang ahite khentel nadingin Ama mite Sabbath maan tawh ciamtehna ngah dingin samkhia sak a, Satan nungzuite pen in Sapi ciamtehna Sunday mah khah nuam lo tentan sak in Sapi ciamtehna ngah sak ding hi (Mang 7:1-9;14:9-12) ci hi. Tua ciaptehna nasep hong kizo leh, Tuu no in agual hon' suksuk ciamtehnate lakah a nunung pen, 7na hong hong dinga, van laidal zial bangin kizial in, hong kihongkeek ta dinga, vantung tawmvei sung gamdai ding hun hong tung tading hi.              (Zop Lai Ding)